Poniedziałek – 27.05.

• Czytanie wiersza  pt. ,,Murzynek Bambo ” i innych utworów o dzieciach  przez panią bibliotekarkę działu dziecięcego Gminnej Biblioteki w Publicznej w Przecławiu
• Zabawy ruchowe w ogrodzie

Wtorek – 28.05.

• Grill w ogrodzie przedszkolnym
• Międzygrupowe turnieje sportowe

Środa – 29.05.

• Występ Mażoretek z grupy VII
• Spotkanie z trenerem Szkółki Piłkarskiej Team Przecław na stadionie Orlik

Czwartek – 30.05.

• ,,Rodzice dzieciom” przedstawienie w Domu Kultury w Przecławiu  pt. ,,Smerfy w szkole” w wykonaniu rodziców z grupy IV

Piątek – 31.05.

• Dzień talentów – występy przedszkolaków, prezentacja tańców, gry na instrumentach

Z przyjemnością informujemy, że rozstrzygnięta została XV edycja Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego pod hasłem „Bezpieczne zabawy”. Konkurs zorganizowało Przedszkole Samorządowe nr 76 „Na Zielonych Wzgórzach” w Białymstoku. Praca plastyczna Izabeli K. z grupy IV zyskała uznanie w oczach Jury, które przyznało jej nagrodę.  Iza przedstawiła na swojej pracy dzieci jeżdżące na rolkach, hulajnodze, skaczące na skakance. Dzieci wyposażone były w kaski, ochraniacze, elementy odblaskowe i bawiły się pod opieką rodziców w bezpiecznym miejscu. Gratulujemy Izie sukcesu w konkursie!

24 maja przedszkolaki  z grupy V i VII w ramach realizacji zadań Planu Rocznego  wybrały się do Szkoły Podstawowej w Przecławiu. Dzieci brały udział w lekcji wychowania fizycznego z klasą III b. Przedszkolaków powitała pani  Ania K. i zaprosiła do wspólnych ćwiczeń. Lekcja zaczęła się od rozgrzewki. Następnie był wybór drużyn przez kapitanów i przydział różnych zadań zespołowych. Dzieci  rywalizowały ze sobą podczas biegów z przeszkodami, skakały na piłkach terapeutycznych, podawały sobie piłkę górą i dołem w rzędach na czas, oraz przeciągały się na ławeczkach gimnastycznych. Tego typu zajęcia uczą dzieci  , że czasem, by odnieść sukces, trzeba bardzo się postarać, za to zwycięstwo smakuje wtedy szczególnie mocno. Sport nieodmiennie wiąże się z przegrywaniem - jeśli dziecko wcześnie zrozumie , że w przegrywaniu nie ma nic złego, łatwiej wejdzie w życie szkolne i późniejsze. Nie będzie tak mocno przeżywało niepowodzeń, bo spotka się z nimi nie po raz pierwszy. W miłej atmosferze czas szybko minął i trzeba było wracać do przedszkola. Jednak już niedługo nasze sześciolatki będą uczniami klasy pierwszej. Mamy nadzieję, że dzięki tej wizycie, przekonały się na własne oczy, że w szkole jest bezpiecznie, miło i niezwykle ciekawie, bez trwogi i lęku przekroczą szkolne mury i pozyskają w niej nowych, wspaniałych kolegów.



Znamy już wyniki Międzynarodowego Konkursu Plastycznego pt. ,,Moje miasto-moja duma” zorganizowanego przez przedszkole Miejskie nr 1  w Zamościu pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Zamościa. Na konkurs wpłynęło 89 prac z Polski, Hiszpanii i Ukrainy. Jury postanowiło nagrodzić pracę Aleksandry Jurkowskiej z grupy III. Ola zajęła III miejsce w kategorii dzieci starszych. Praca Oli przedstawiała rynek w Przecławiu. Celem konkursu było - kształtowanie właściwego stosunku do swojej miejscowości, przywiązania do rodzinnych stron, ukazanie piękna rodzinnego miasta oraz wzbudzanie u dzieci uczuć patriotycznych i dumy narodowej. Gratulujemy Oli i jej rodzicom , życzymy kolejnych sukcesów.

Trzeci tydzień maja upłynął w grupie maluszków na prezentowaniu zainteresowań i hobby. 23. maja swoją kolekcję dinozaurów przedstawił grupie Kamilek. Chłopiec przyniósł do przedszkola figurki różnych rodzajów dinozaurów, jaja dinozaura oraz gazetki tematyczne. Dzieci z zainteresowaniem oglądały prehistoryczne zwierzęta oraz słuchały opowieści na ich temat. Największym zainteresowaniem cieszył się interaktywny dinozaur, który ruszał się, świecił i wydawał dźwięki. Maluszki z zainteresowaniem oglądały gazetki oraz bawiły się figurkami dinozaurów. Dziękujemy Kamilkowi za prezentacje i życzymy dalszego rozwijania swoich zainteresowań.

Natomiast 24. maja Ola R. wraz z tatusiem- panem Irkiem zaprezentowała swoją kolekcję pluszaków i balonów z bajki Psi Patrol. Najpierw tata Oli przeczytał historyjkę z udziałem pomocniczych piesków. Następnie Ola zaprezentowała każdego pieska, opowiedziała jakie mają umiejętności i w czym mogą pomóc. Po prezentacji cała grupa bawiła się pluszakami i balonami, a później każdy mógł wybrać ilustrację swojego ulubionego bohatera z bajki i go pomalować.  Gratulujemy Oli zainteresowań i prezentacji, a panu Irkowi dziękujemy za poświęcony czas i nową książeczkę w naszej grupowej biblioteczce.

Miło nam poinformować, o kolejnym sukcesie plastycznym. Ania M. z grupy  VII zdobyła II miejsce w V Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym zorganizowanym przez Miejskie Przedszkole nr 1 Bajka w Dęblinie pt. „Mój ulubiony sport”. Podczas oceny prac komisja konkursowa brała pod uwagę zgodność pracy z tematem konkursu, oryginalność i pomysłowość oraz samodzielność wykonania pracy przez dziecko. Ani gratulujemy i życzymy kolejnych sukcesów.

Eliza P. jest dziewczynką  bardzo twórczą, mającą ciekawe pomysły na dobrą zabawę. W IV tygodniu maja Eliza przyniosła do przedszkola dla koleżanek   i  kolegów  bajkowe stroje do przebrania, aby się wspólnie pobawić w teatr. Dzieci były zachwycone. Po założeniu strojów odgrywały scenki ze znanych bajek i filmów dla najmłodszych naśladując ruchem i głosem swoją postać. Zabawa bardzo się wszystkim podobała i dostarczyła przedszkolakom wielu wrażeń i pozytywnych emocji. Dziękujemy Elizce za prezentacje swoich zainteresowań i życzymy powiększenia swojej kolekcji. Franiu K. również zaprezentował rówieśnikom w grupie swoje hobby, którymi są gadżety z filmu animowanego ,,Minionki ‘’. Kolekcja składa się z: koszulki, poduszki, kocyka, pluszaków, Minionków w samochodzikach oraz książeczki o przygodach Minionków, którą pani nauczycielka przeczytała przedszkolakom w grupie. Franiu opowiadał o każdym  Minionku, podawał jego imię. Na koniec prezentacji dzieci mogły pobawić się wybraną zabawką. Franiowi dziękujemy za przedstawienie rówieśnikom w grupie swojego hobby.                                                                                                                              

23 maja w grupie VII  odbyło się zajęcie otwarte dla rodziców. Celem zajęć  było  rozwijanie aktywności twórczej poprzez ekspresję słowną i ruchową, usprawnienie narządów mowy poprzez ćwiczenia na zgłoskach: bzz – bzz, cyk – cyk, kum – kum, wzmacnianie więzi uczuciowych z rodzicami, wyrażanie swoich uczuć i emocji w sposób niewerbalny, przygotowanie upominku dla rodziców. Na początku zajęcia rodzice i dzieci poruszali się w rytm muzyki i witali się różnymi częściami ciała. Później wspólnie bawiliśmy się  do piosenki pt. ,,Boogie woogie’’. Następnie dzieci rozwiązywały zagadki o mieszkańcach łąki, naśladowały dźwięki, które wydają i sposób poruszania się. Bawiąc się na łące majowa wróżka zamieniła przedszkolaków w kwiaty, które za dotknięciem czarodziejskiej różdżki rozkwitały, a później tańczyły do wesołej muzyki. Kolejnym punktem zajęć było zaproszenie dzieci do obejrzenia teatrzyku sylwet na podstawie opowiadania B. Szelągowskiej pt. ,,Zgubione korale’’. Po obejrzeniu przedszkolaki udzielały odpowiedzi na pytania „Kogo szukał bocian?’’, ,,Dlaczego bocian szukał żabki’’, ,,Dla kogo były korale?’’. Nauczycielka przypomniała dzieciom, że niedługo będzie Dzień Matki i dzieci mogą również przygotować dla swoich mam niezwykły prezent-korale, ale będą to korale z makaronu. Po rozłożeniu foli ochronnej, rozdaniu nitek i kolorowego makaronu dzieci wspólnie ze swoimi rodzicami nawlekali makaron na sznurek tworząc piękne korale. Na zakończenie przedszkolaki zaśpiewały rodzicom piosenkę „My rodzinę dobrą mamy”, wręczyły lawendowe saszetki i gipsowe zawieszki. Dziękujemy rodzicom za poświęcony czas i wspólną zabawę.

„Piękno przyrody w moim otoczeniu” pod takim tytułem została zorganizowana wystawa fotograficzna w naszym przedszkolu. Zobaczyć można kadry przedstawiające kwiaty, lasy, pola rzepaku, ślimaki, kozy, rzeki, strumyki czy grzyby. Fotografie pokazują, że piękno przyrody jest wokół nas. Dzieci i rodzice chętnie wzięli udział w przedsięwzięciu dostarczając niepowtarzalne zdjęcia. Celem wystawy było rozbudzenie zainteresowań przyrodniczych, ale również wzmocnienie więzi rodzinnych poprzez wspólne spędzanie czasu na świeżym powietrzu. Dzieci, które wzięły udział w wystawie otrzymały pamiątkowe dyplomy oraz upominki. Wszystkim uczestnikom serdecznie dziękujemy. Wystawę można oglądać obok sali grupy II.

20 maja w grupie I miała miejsce prezentacja hobby Olusia L. W tym trudnym przedsięwzięciu Olka wspierał jego tata. Aleksander przyniósł samodzielnie wykonany garaż  oraz cały plecak różnego rodzaju małych samochodzików. Pan Daniel opowiedział dzieciom historię zbierania samochodzików. Kolekcja zawierała różne rodzaje aut: samochody osobowe, wyścigowe, dostawcze, radiowóz policyjny, karetkę, wóz strażacki a także pojazdy z budowy czyli dźwigi, koparki spychacze itp. Bardzo dużo autek Oluś dostaje od swojej babci. Dzieci były zachwycone. Mogły wybrać sobie samochodzik pobawić się wspólnie z kolegami. Garaż i autka zostały w przedszkolu przez cały dzień. Wszyscy dbali aby po zabawie odkładać je do pięknego kolorowego garażu. Dziękujemy Olusiowi i jego tacie za piękną prezentację.

Podobne zainteresowania ma Karolek który dzień później przyniósł część swojej ,,samochodzikowej” kolekcji. Dzieci z zainteresowaniem oglądały autka, bawiły się nimi. Oprócz samochodów Karolek bardzo lubi bohaterów z bajki ,,Psi patrol”. Posiada wszystkich bohaterów, zna ich historię, ma też wiele ubrań i innych gadżetów z psiego patrolu. Maskotki często towarzyszyły Karolkowi podczas pobytu w przedszkolu. Gratulujemy Karolkowi samodzielnej prezentacji.

W poniedziałek 20 maja 2018r, przedszkolaki z oddziału  III gościli panią Małgorzatę W. ,nauczycielkę i panią bibliotekarkę ZS  w Przecławiu. Pani Małgosia przygotowała dla dzieci niecodzienną lekcję biblioteczną –czytanie wrażeniowe ,połączoną z doznaniami związanymi z oglądania i wąchania darów łąki takich jak: trawy, mięta, melisa, oregano, koniczyna, stokrotki, bratki, konwalie i kurdybanek. Czytanie wrażeniowe ma na celu pozostawienie w dziecku wielu wrażeń, nie tylko tych płynących ze słuchania tekstu i patrzenia na ilustracje zawarte w książkach, ale i wrażeń płynących z ruchu, gestów, emocji wyrażanych mimiką, a nawet z muzyki i tańca na siedząco! Bo czytanie wrażeniowe to smakowanie literatury wszystkimi zmysłami. Korzyści z czytania wrażeniowego są wielowymiarowe, buduje się relacja między dzieckiem, a dorosłym. Dziecko staje się współuczestnikiem czytania.  Jest nie tylko biernym słuchaczem, ale dzięki swoim aktywnościom – tupaniu, klaskaniu, dopowiadaniu słów, wyrażaniu emocji – uczestniczy w budowaniu klimatu opowieści. Dziękujemy pani Małgosi i zapraszamy ponownie.

20 maja 2019 r. odbyło się w grupie IV kolejne zajęcie w ramach innowacji pedagogicznej „Wiem, co jem, czyli mały kucharz gotuje”. Na zajęciu gościliśmy mamę Hubercika M., która z pomocą dzieci wykonała kompozycję z owoców egzotycznych w formie kosza wypełnionego sałatką owocową. Umyte owoce zostały obrane ze skórek (banany, kiwi, mandarynki) i pokrojone przez dzieci w kostkę. Wydrążony arbuz uzyskał dzięki mamie formę koszyka. Dzieci pokroiły także winogrona i miąższ arbuza podjadając co nieco z apetytem. Wszystkie składniki sałatki zostały ze sobą pomieszane i włożone do arbuzowego koszyka. Dzieci podziwiały efekt artystyczny pracy mamusi Hubercika  i delektowały smakiem jedząc pyszną i zdrową sałatkę owocową. Na koniec podziękowały za prowadzenie zajęć i zdrową sałatkę wręczając piękne kwiaty. Hubert był bardzo dumny ze swojej mamy.

W czwartek  23.05.2019r, starszaki z grupy IV uczestniczyły w zajęciu z wykorzystaniem  ,,wiatraka matematycznego”. Jest to pomoc dydaktyczna, innowacyjne narzędzie, które służy do rozwijania kompetencji matematycznych poprzez ruch i aktywność dzieci. Przy pomocy ,,wiatraka” dzieci utrwalały znajomość figur geometrycznych, przeliczały, bawiły zawijając i odwijając szarfy.  Starszaki układały cyfry wzdłuż szarf ( liczby parzyste i nieparzyste do 10) . Dużo radości sprawiła przedszkolakom zabawa ruchowa „Kwiaty dla mamy”, gdzie zadaniem dzieci było usiąść tyle osób obok kwiatka ile wskazywała cyfra a za kolejnym razem  o jedną osobę więcej i o mniej. Wielobarwny wiatrak dostarczył przedszkolakom wielu wrażeń na kilku poziomach, rozbudzając wyobraźnię, budując emocje i wyzwalając  energię. Dzieci w skupieniu i z dużym zaangażowaniem wykonały zadania, które okazały się świetną zabawą.

22 maja w grupie V odbyło się zajęcie otwarte dla rodziców. Temat zajęcia brzmiał „Marzeniom trzeba pomagać”. Celem zajęcia było  wdrażanie dzieci do uważnego słuchania utworu literackiego,  szukanie odpowiedzi na pytanie, czym są dziecięce marzenia i jak można je zrealizować, kształtowanie umiejętności budowania zdań złożonych a także  dostrzeganie różnic między marzeniami możliwymi i niemożliwymi do spełnienia. Zajęcie rozpoczęliśmy zabawą integracyjną „Marzenia jak gwiazdy”. Następnie dzieci wysłuchały opowiadania ilustrowanego obrazkami „Marzeniom na ratunek”. Przedszkolaki udzielały odpowiedzi na pytania „Czy warto mieć marzenia”, „ Czy marzenia mogą się spełnić”, opowiadały także o krainie marzeń do jakiej zaprowadził chłopca jego dziadek. Następnie dzieci układały z pasków papieru swoje drabiny marzeń i podpisywały je własnym imieniem. Przedszkolaki poznały również kapsułę czasu i próbowały odgadnąć jakie mieli marzenia ludzie z dawnych czasów. Bawiły się również w zabawę ruchową „Szyszunia”, układały i czytały zdania związane z marzeniami. Kolejną zabawa była zabawa matematyczna „Marzenia na miarę”,  polegająca na  losowaniu  marzeń w postaci kolorowych chmurek. Dzieci odczytywały działania i wyjmowały z kubeczków tyle guzików ile wynosił jego  wynik. Na zakończenie przedszkolaki zaśpiewały rodzicom piosenkę „My rodzinę dobrą mamy”, wręczyły własnoręcznie zrobione upominki i złożyły życzenia. Dziękujemy rodzicom za poświęcony czas i udział w zajęciu.

Dzieci w grupie II chętnie i z dużym zainteresowaniem wykonują prace plastyczne, które rozwijają ich wyobraźnię oraz sprawność manualną. Podczas takich zajęć wzbudzamy kreatywność dziecka. 21 maja dzieci uczestniczyły w zajęciu „Kwiaty dla mamy i taty”. Przystępując do pracy, każde dziecko otrzymało sylwety dzbanka i kwiatki. Dzbanek naklejały na kartkę a kwiaty przedszkolaki wycięły i doklejały do obrazka. Każdy starał się jak najlepiej wykonać zadanie a gotowe prace zostały umieszczone na wystawce dla rodziców w szatni. Zajęcie sprawiło dzieciom dużo radości.

We wtorek 21 maja w gr. VI odbyło się zajęcie otwarte dla rodziców pt. „Razem bawimy się”. Celem zajęcia było pogłębianie kontaktu fizycznego i emocjonalnego z rodzicem, rozwijanie zamiłowania do ruchu przy muzyce, doskonalenie umiejętności współpracy z partnerem, a przede wszystkim wytworzenie radosnego i pogodnego nastroju wśród uczestników. Wspólną zabawę rozpoczęliśmy od wesołego powitania różnymi częściami ciała, następnie dzieci zaprezentowały rodzicom układ ruchowy do piosenki pt. „Ruch to zdrowie”. Następnie dzieci i rodzice bawili się z gazetami, maszerowali z gazetą na głowie, przesuwali gazetę stopami. Później dzieci zamieniły się w motylki i bąki i fruwały po dywanie – łące. W kolejnej części zajęcia wykorzystane zostały zabawy ruchowe wg. W. Sherborne, która pomaga budować więź emocjonalną, akceptować swoje ciało, daje poczucie siły i wartości, rozluźnia, relaksuje, pozwala rozładować napięcia. Dzieci zamieniły się w „kule u nogi”, a zadaniem rodziców było poruszanie się po sali, następnie rodzice „holowali dzieci używając swoich stóp. Potem wszyscy jechali na „rowerku”, po czym rodzice zamienili się w „ciasto”, a dzieci musiały je „wałkować” na różne sposoby. Na zakończenie dzieci wykonały na plecach rodziców masażyk pt. „Maluję kółeczko”. Wspólne zabawy nie tylko zachęcały do wspólnej aktywności ruchowej i pogłębiały relację rodzic – dziecko, ale również wywoływały salwy gromkiego śmiechu. Dziękujemy rodzicom za poświęcony czas i udział w zajęciu.

Miło nam poinformować, że  Eliza P. z grupy VII zdobyła I miejsce w Ogólnopolskim  konkursie  plastycznym  pt. „W zdrowym ciele zdrowy duch” organizowanym  przez Przedszkole Samorządowe nr 28 w Kielcach. Komisja  konkursowa oceniając prace, brała pod uwagę samodzielność wykonania, zgodność z tematem, estetykę oraz inwencję twórczą dziecka. Elizce  gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów.

17  maja 2019r w ramach realizacji  „Programu Preorientacji zawodowej” starszaki z grupy IV gościły na zajęciach tatę Mai F.- pana Jacka, który opowiedział o swoim zawodzie. Tatuś Mai pracuje w firmie PZL Mielec A Sikorsky Company, zajmuje się procesami technologicznym wykonaniem części do samolotów. Pan Jacek wspólnie ze swoją asystentką Mają opowiedział o swojej firmie oraz zapoznał dzieci ze zdjęciami samolotów oraz helikopterów między innymi BLACK HAWK, które produkuje firma. Przedszkolaki wykazały się ogromną wiedzą na temat nazw samolotów, helikopterów zasypywały pana Jacka pytaniami  na, które świetnie odpowiadał. Ciekawym doświadczeniem dla starszaków było wspólne wykonanie z kolorowych kartek przyniesionych przez tatę Mai samolotów. Gdy papierowe samoloty zostały wykonane zrobiliśmy zawody, który najdalej poszybuje w naszej sali, radości nie było końca. Bardzo serdecznie dziękujemy tatusiowi Mai za przybycie,  poświęcony czas oraz obdarowanie przedszkolaków:balonikami, widokówkami, plakatami z samolotami i helikopterami.

   W piątkowe przedpołudnie – 17 maja dzieci z grupy II i III pojechały do Muzeum Lalek w Pilźnie. Pani przewodnik najpierw opowiadała dzieciom o lalkach powstałych w Pracowni Artystycznej „Kasia”. Dziewczynkom bardzo podobały się te w polskich strojach regionalnych. Później przedszkolaki zostały zapoznane z różnymi rodzajami lalek, takimi jak: kukiełki, pacynki, marionetki. W kolejnej sali zostały zaprezentowane dzieciom lalki – antyki mające ponad 100, 500, a nawet 1600 lat pochodzące z różnych regionów świata. Następnym etapem wycieczki było zwiedzanie manufaktur pracowni lalkarskiej. Dzieci oglądały wyposażenie starych warsztatów, m.in.: krawieckiego, szewskiego, fryzjerskiego oraz tzw. „kwiaciarni”, gdzie wykonuje się kwiaty do dekoracji lalek. W innych pomieszczeniach było można obejrzeć pokaz wykonywania różnych elementów lalek. Wszystkie dzieci chętnie zaglądały do „Domku Baby Jagi na kurzej stópce”, który znajduje się na terenie muzeum. Przedszkolakom spodobał się zbiór oryginalnych lalek z Japonii ilustrujący dzieje kraju kwitnącej wiśni. Tutaj oprócz podziwiania m.in. groźnych samurajów i ręcznie robionych drewnianych lalek wysłuchały japońskiej bajki o dobrym staruszku i przekonały się , że dobro zawsze zwycięża. Dzieci wzięły udział w warsztatach , w czasie których wykonały kukiełki .

   Wycieczka była bardzo udana. Dzieci pełne entuzjazmu dzieliły się między sobą wrażeniami. W ich pamięci z pewnością pozostaną miłe wspomnienia z tego kilkugodzinnego pobytu.

W czwartek 15 maja dzieci z gr. V, VI i VII wybrały się na wycieczkę do „Lawendowych Pól” w Żarówce. Przedszkolaki pełne emocji wsiadły do autokaru gotowe na nową przygodę. Na miejscu zwiedziły wiejskie gospodarstwo domowe sprzed stu lat. Zapoznały się z  wyposażeniem domu oraz obejścia wiernie odzwierciedlającego styl życia, jaki wiedli nasi pradziadkowie. Dzieci zastanowiły się jak dawniej spędzano czas wolny? Jak przygotowywano posiłki bez kuchenki gazowej lub mikrofalówki? Dowiedziały się także jak dawniej produkowano mąkę. Przedszkolaki obejrzały również zwierzyniec – obserwowały zwierzęta: osiołki, świnki, kozy, kaczki, gęsi, kucyka, baranka, kury, perliczki i piękne pawie. Przedszkolaki poznały ich zwyczaje, zachowanie w różnych sytuacjach. Brały też udział w warsztatach z gipsem, podczas których powstały piękne gipsowe obrazki z zasuszoną lawendą. Następnie dzieci wykonały lawendowe saszetki, nauczyły się prawidłowo zwijać materiał oraz układać pięknie pachnący, lawendowy susz, poznały także zastosowanie lawendy i lawendowego suszu w domu. Zapoznały się również z pracą piekarza i samodzielnie wyrobiły ciasto na broziaki, które następnie zostały upieczone przez panią prowadzącą zajęcia na specjalnej blasze w piecu. Po ostygnięciu broziaki zostały z zapałem spałaszowane przez przedszkolaki,  a smakowały tym bardziej, że zostały samodzielnie przygotowane. Na zakończenie wycieczki dzieci zakupiły pamiątki w sklepiku i z uśmiechami na twarzy wsiadły do autokaru. Wycieczka dostarczyła wielu wrażeń i z pewnością pozostawiła w pamięci dzieci miłe wspomnienia.